Wybór odpowiedniej pompy ciepła to nie lada wyzwanie. W ofercie producentów znajdziemy wiele modeli różniących się pod względem wydajności, kosztów eksploatacji i montażu. Aby podjąć trafną decyzję, warto zapoznać się z charakterystyką poszczególnych rozwiązań i dobrać urządzenie idealnie dopasowane do własnych potrzeb. W niniejszym artykule postaram się przybliżyć najważniejsze kwestie związane z doborem i zakupem pompy ciepła.
Rodzaje pomp ciepła i ich zastosowanie
Pompy ciepła powietrze-woda
Pompy ciepła powietrze-woda pobierają ciepło z powietrza zewnętrznego i przekazują je do instalacji centralnego ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej. Urządzenia tego typu montowane są na zewnątrz budynku - najczęściej na ścianie lub specjalnej podstawie. Pompy powietrzne świetnie sprawdzają się w nowym budownictwie, ale mogą być także alternatywą dla przestarzałych kotłów w istniejących domach. Nie wymagają wkopania dodatkowych elementów w grunt, dzięki czemu ich montaż jest szybki i stosunkowo tani.
Pompy ciepła gruntowe
Pompy ciepła gruntowe pobierają ciepło z gruntu za pomocą tzw. dolnego źródła – zespołu rur z czynnikiem roboczym zakopanych pionowo lub poziomo na głębokości 1-2 metrów. Tego typu system wymaga większych nakładów inwestycyjnych, związanych z pracami ziemnymi, ale charakteryzuje się wysoką efektywnością. Pompy gruntowe z powodzeniem sprawdzają się zarówno w nowych, jak i modernizowanych budynkach.
Pompy ciepła woda-woda
Rozwiązaniem dla posiadaczy własnego ujęcia wody, np. z nieużytkowanej studni, jest zastosowanie pompy ciepła woda-woda. Urządzenie pobiera wodę z odwiertu, wykorzystuje jej ciepło, a następnie zwraca ją z powrotem do źródła. Tego typu system nie wymaga dodatkowych prac w gruncie, a jedynie wykonania obiegu wody zasilającej. Pompy woda-woda są droższe od powietrznych, ale tańsze od gruntowych.
Parametry techniczne pomp ciepła
Moc grzewcza
Podstawowym parametrem każdej pompy ciepła jest moc grzewcza, podawana w kW. Informuje ona o tym, jaką maksymalną ilość ciepła jest w stanie dostarczyć urządzenie. Moc dobierana jest do zapotrzebowania budynku na energię cieplną i zależy m.in. od jego powierzchni, ocieplenia i liczby mieszkańców. Zbyt mała moc skutkować będzie niedogrzaniem, a zbyt duża – niepotrzebnymi stratami.
Współczynnik COP
Kolejną ważną wartością jest współczynnik COP (ang. Coefficient of Performance), określający wydajność pompy ciepła. Im wyższy COP, tym urządzenie efektywniej przekształca energię odnawialną w ciepło. Pompy powietrzne osiągają zazwyczaj COP na poziomie 3-4, gruntowe 4-5, a wodne nawet ponad 5. Przy wyborze urządzenia warto zwracać uwagę na tę wartość.
Poziom hałasu
Decydując się na pompę ciepła powietrze-woda, należy sprawdzić także poziom generowanego hałasu, podawany w decybelach (dB). Jest on znaczący w przypadku tanich urządzeń, co może być uciążliwe dla domowników. Dobre pompy pracują cicho, poniżej 50 dB, dzięki czemu ich użytkowanie jest komfortowe.
Dopasowanie pompy ciepła do budynku
Wielkość domu
Kluczowe przy doborze pompy ciepła jest dokładne określenie zapotrzebowania budynku na energię grzewczą. Uzależnione jest ono od powierzchni domu, stopnia ocieplenia, liczby kondygnacji i innych czynników. Im większy i mniej ocieplony budynek, tym większa moc pompy będzie potrzebna. Dokładne wyliczenia pozwolą uniknąć zakupu urządzenia o zbyt małej lub zbyt dużej mocy.
Rodzaj instalacji CO
Istotne jest także dobranie pompy ciepła do parametrów istniejącej instalacji grzewczej. Inne urządzenia zastosujemy w przypadku ogrzewania podłogowego, a inne gdy mamy konwektory lub kaloryfery. Rodzaj rozprowadzenia ciepłej wody również ma znaczenie. Pompa powinna współpracować z istniejącymi przewodami.
Dodatkowe funkcje
Nowoczesne pompy ciepła często posiadają dodatkowe funkcje, jak np. moduł WiFi do zdalnego sterowania czy wbudowaną grzałkę elektryczną. Przydatna może być także funkcja chłodzenia latem. Warto zastanowić się, które z dostępnych rozwiązań będą pomocne w codziennej eksploatacji urządzenia.
Koszty zakupu i montażu pompy ciepła
Cena urządzenia
Ceny pomp ciepła wahają się od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych w zależności od mocy i producenta. Droższe są zazwyczaj modele renomowanych firm zachodnich. Przy tak dużej inwestycji opłaca się postawić na sprawdzone rozwiązania i nie sugerować wyłącznie ceną.
Koszt montażu
Do ceny zakupu pompy ciepła należy doliczyć koszt profesjonalnego montażu, który wynosi średnio około 5000-10000 zł. Warto zlecić go sprawdzonej ekipie, aby uniknąć błędów skutkujących awariami i nieprawidłową pracą urządzenia. Dobry montaż to podstawa bezproblemowej eksploatacji.
Dotacje i dofinansowania
Montaż pompy ciepła można sfinansować przy wykorzystaniu dotacji z programu „Czyste Powietrze” (do 37 tys. zł) lub ulgi termomodernizacyjnej. Niektóre gminy lub województwa oferują dodatkowe dofinansowanie – warto o tym pamiętać przy planowaniu inwestycji.
Oszczędności i czas zwrotu inwestycji
Roczne koszty ogrzewania
Główną zaletą pomp ciepła są niskie koszty ogrzewania w porównaniu z kotłami gazowymi czy olejowymi. Dzięki wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii rachunki mogą być niższe nawet o 60-80%. Przy obecnych cenach paliw inwestycja zwraca się szybciej niż kiedykolwiek.
Czas zwrotu inwestycji
Przy obecnych kosztach energii elektrycznej i paliw, czas zwrotu inwestycji w pompę ciepła wynosi około 7-10 lat w zależności od zastosowanego wcześniej systemu ogrzewania. Okres ten może być jeszcze krótszy przy wykorzystaniu dotacji.
Wpływ na środowisko
Montaż pompy ciepła pozytywnie wpływa na środowisko naturalne, ponieważ znacząco redukuje emisję zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych w porównaniu z tradycyjnymi źródłami ciepła. To ważny argument za ich stosowaniem.
Eksploatacja i konserwacja pomp ciepła
Obsługa i regulacja
Obsługa pomp ciepła ogranicza się do kilku prostych czynności, takich jak kontrola ciśnienia czynnika chłodniczego czy monitoring ustawień sterownika. Nowoczesne urządzenia automatycznie dostosowują parametry pracy do warunków zewnętrznych.
Przeglądy okresowe
W celu zachowania wysokiej sprawności i bezawaryjnej pracy, pompa ciepła powinna być regularnie serwisowana. Przeglądy wykonuje się co 2-3 lata w zależności od zaleceń producenta. Ich koszt to około 500-1000 zł.
Typowe usterki i awarie
Do najczęstszych problemów należą nieszczelności układu chłodniczego, usterki wentylatora lub uszkodzenia sprężarki. W większości przypadków są to jednak awarie niegroźne, które da się szybko usunąć. Dobrze dobrana i zamontowana pompa powinna pracować bez zarzutu przez lata.
Podsumowanie
Wybór odpowiedniej pompy ciepła to proces wymagający analizy wielu aspektów. Aby podjąć trafną decyzję, należy wziąć pod uwagę rodzaj budynku i instalacji grzewczej, zapotrzebowanie na energię, parametry techniczne urządzeń oraz koszty inwestycji i eksploatacji. Z pewnością warto poświęcić czas na dogłębną analizę, ponieważ pompa ciepła może znacząco obniżyć rachunki za ogrzewanie i przynieść wymierne oszczędności przez lata. Mamy nadzieję, że informacje zawarte w artykule pomogą Państwu dokonać optymalnego wyboru.
Tagi
Udostępnij artykuł
