Energia odnawialna staje się coraz ważniejszym elementem miksu energetycznego w Polsce. Wraz ze wzrostem udziału zielonej energii, rośnie też zainteresowanie inwestowaniem w odnawialne źródła energii (OZE). Jednym z instrumentów wsparcia dla takich inwestycji są zielone certyfikaty.
Zielone certyfikaty to mechanizm, który ma zachęcić do produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Producent energii z OZE otrzymuje od państwa certyfikat za każdą wytworzoną MWh. Te certyfikaty może następnie sprzedać, zarabiając dodatkowo oprócz przychodu ze sprzedaży samej energii. System zielonych certyfikatów działa więc na zasadzie rynkowej - im więcej certyfikatów, tym mniejsza ich cena.
Jak działają zielone certyfikaty?
Mechanizm zielonych certyfikatów został wprowadzony w Polsce w 2005 roku w ramach ustawy o odnawialnych źródłach energii. Każdy wytwórca energii elektrycznej z OZE otrzymuje zielone certyfikaty, które stanowią potwierdzenie wyprodukowania danej ilości energii ze źródeł odnawialnych.
Liczba przyznawanych certyfikatów zależy od rodzaju instalacji OZE. Np. dla farm wiatrowych to 1 certyfikat za każde wytworzone 1000 kWh, a dla małych elektrowni wodnych - 1 certyfikat za 500 kWh. Okres ważności certyfikatu wynosi 15 lat.
Zielone certyfikaty mają wartość materialną i mogą być przedmiotem obrotu. Ich cena kształtuje się na Towarowej Giełdzie Energii. Średnia cena w 2022 roku wynosiła ok. 240 zł za MWh.
Obowiązek umorzenia certyfikatów
Choć zielone certyfikaty przyznawane są producentom OZE, to ich głównymi nabywcami są sprzedawcy energii elektrycznej. Ci mają bowiem obowiązek umorzenia określonej liczby zielonych certyfikatów, proporcjonalnie do wolumenu sprzedaży prądu. Tym samym zapewniają dodatkowy przychód dla inwestorów OZE.
Inwestowanie w zielone certyfikaty
Oprócz samych wytwórców energii, zielone certyfikaty mogą być atrakcyjną inwestycją także dla innych podmiotów i osób fizycznych. Ich zakup pozwala bowiem osiągnąć stały przychód z tytułu obrotu tymi świadectwami.
Inwestorzy kupują certyfikaty z wyprzedzeniem, najczęściej na 5-10 lat, a następnie sukcesywnie je sprzedają z zyskiem. Opłaca się to szczególnie przy rosnącym zapotrzebowaniu na zieloną energię i udziale OZE w miksie.
Kto może inwestować w OZE?
Osoby fizyczne
Inwestowanie w odnawialne źródła energii i zielone certyfikaty dostępne jest nie tylko dla dużych firm, ale także osób fizycznych. Możliwe opcje to m.in.:
- zakup certyfikatów na giełdzie lub rynku pierwotnym
- inwestycja w gotowe farmy wiatrowe lub fotowoltaiczne
- montaż własnych mikroinstalacji OZE
Dla osób fizycznych kluczowe jest oszacowanie opłacalności i ryzyka takich inwestycji. Pewnym rozwiązaniem mogą być np. obligacje korporacyjne deweloperów OZE.
Firmy i przedsiębiorstwa
Również przedsiębiorstwa i firmy mogą angażować się w inwestycje w odnawialne źródła energii, traktując je jako:
- sposób dywersyfikacji działalności
- narzędzie ograniczenia kosztów energii
- element strategii CSR i dbałości o środowisko
Duże możliwości inwestycyjne mają zwłaszcza firmy energetyczne, dla których rozwój OZE to kluczowy trend rynkowy.
Rolnicy i właściciele gruntów
Z kolei dla rolników i posiadaczy gruntów interesującą opcją może być udostępnienie ziemi pod inwestycje OZE, np. farmy fotowoltaiczne. Pozwala to zdywersyfikować źródła dochodu, przy stabilnych przychodach z dzierżawy gruntów.
Jakie są korzyści z zielonych certyfikatów?
Stały przychód z inwestycji
Podstawową zaletą inwestycji w zielone certyfikaty jest możliwość osiągania stałych przychodów z ich sprzedaży przez 15 lat. Regularne wpływy z tytułu obrotu certyfikatami zapewniają przewidywalny zwrot z inwestycji.
Wsparcie rozwoju OZE w Polsce
Inwestycja w zielone certyfikaty oznacza realne wsparcie transformacji polskiej energetyki w kierunku zeroemisyjnych źródeł. Dla wielu inwestorów jest to więc sposób na połączenie celów finansowych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu.
Korzyści podatkowe
Inwestycje w odnawialne źródła energii objęte są pewnymi preferencjami podatkowymi. Obejmują one m.in. wyłączenie przychodów z OZE z podstawy opodatkowania PIT i CIT.
Jakie są ryzyka inwestycji w OZE?
Zmienność cen zielonych certyfikatów
Ceny zielonych certyfikatów podlegają wahaniom w zależności od podaży i popytu. Spadek cen oznacza niższy zysk lub nawet stratę dla inwestorów. Ryzyko można ograniczyć poprzez analizę trendów rynkowych.
Koszty instalacji i serwisowania
Inwestycja w własne źródła OZE wiąże się ze znacznymi nakładami instalacyjnymi. Do tego dochodzą koszty eksploatacji i serwisowania. Trzeba je uwzględnić przy kalkulacji opłacalności.
Zmiany regulacji prawnych
System wsparcia OZE jest regulowany przepisami, które mogą ulec zmianie. Ewentualna likwidacja zielonych certyfikatów oznaczałaby zniknięcie gwarancji zwrotu z inwestycji.
Jak wybrać odpowiednią inwestycję w OZE?
Analiza opłacalności i zwrotu z inwestycji
Przed podjęciem decyzji inwestycyjnej, kluczowe jest przeprowadzenie dogłębnej analizy finansowej. Należy oszacować możliwe przychody, koszty i horyzont czasowy uzyskania zysku z inwestycji w OZE.
Dobór technologii OZE
Istotny jest wybór odpowiedniej technologii odnawialnego źródła energii - paneli fotowoltaicznych, turbin wiatrowych, biogazowni itp. Trzeba ocenić uwarunkowania lokalizacyjne i dostępność zasobów.
Wybór wiarygodnego partnera i dostawcy
W przypadku inwestycji w gotowe projekty OZE kluczowe znaczenie ma wybór doświadczonego dewelopera oraz sprawdzonych dostawców technologii i wykonawców. Pomoże to ograniczyć ryzyko realizacyjne.
Gdzie szukać informacji o zielonych certyfikatach?
Strony internetowe instytucji i organizacji OZE
Wiarygodne informacje o mechanizmach wsparcia OZE i aspektach inwestycyjnych można znaleźć na stronach organizacji branżowych, np. Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.
Porady ekspertów i doradców inwestycyjnych
Warto skorzystać z konsultacji niezależnych ekspertów, którzy pomogą ocenić ryzyko i potencjał zysku z inwestycji w zielone certyfikaty.
Forum dyskusyjne i grupy inwestorów OZE
Cenne źródło wiedzy stanowią także fora internetowe i grupy skupiające inwestorów oraz producentów energii z OZE. Można tam wymieniać się doświadczeniami i zasięgać porad.
Podsumowanie
Zielone certyfikaty to ciekawa opcja inwestycyjna, która łączy cele biznesowe ze wsparciem rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce. Kluczowe jest jednak dokładne zbadanie opłacalności takich inwestycji i ocena ryzyka wahań cen certyfikatów. Przed podjęciem decyzji warto skorzystać z pomocy ekspertów i porównać oferty różnych deweloperów OZE. Umiejętne inwestowanie w zielone certyfikaty może zapewnić stałe przychody przy akceptowalnym poziomie ryzyka.