Przejście na odnawialne źródła energii w domu jednorodzinnym - wstęp
Coraz więcej osób decyduje się na montaż instalacji opartych na odnawialnych źródłach energii (OZE) we własnym domu jednorodzinnym. Pozwala to znacząco obniżyć rachunki za prąd i ogrzewanie, a także zyskać niezależność energetyczną. W jaki sposób można w pełni przejść na OZE w domu jednorodzinnym? Jakie rozwiązania wybrać, ile energii można wyprodukować i jakie są tego koszty? Odpowiadamy na wszystkie najważniejsze pytania.
Jakie OZE można zastosować w domu jednorodzinnym?
Ogniwa fotowoltaiczne
Jednym z najpopularniejszych rozwiązań OZE stosowanych w domach jednorodzinnych są instalacje fotowoltaiczne, czyli panele słoneczne. Pozwalają one zamieniać promieniowanie słoneczne w energię elektryczną, którą możemy wykorzystać na własne potrzeby lub oddać do sieci. Instalacja fotowoltaiczna składa się z paneli montowanych zwykle na dachu, falownika przetwarzającego prąd stały na zmienny oraz okablowania. Dobierając moc instalacji należy wziąć pod uwagę średnie zużycie prądu w gospodarstwie domowym.
Pompy ciepła
Kolejnym dobrym rozwiązaniem są pompy ciepła, które pozwalają na wykorzystanie energii cieplnej zgromadzonej w środowisku naturalnym - z gruntu, powietrza lub wody. Urządzenia te pobierają ciepło ze źródła dolnego i przenoszą je do źródła górnego, czyli ogrzewanego budynku. Pompy ciepła mogą służyć do ogrzewania domu i przygotowania ciepłej wody użytkowej. Ich zaletą jest wysoka efektywność - na 1kW pobranej energii elektrycznej pompa dostarcza nawet 4-5 kW ciepła.
Małe elektrownie wiatrowe
W przypadku posesji z dobrym dostępem do wiatru można rozważyć montaż małej elektrowni wiatrowej. Turbiny wiatrowe wytwarzają energię elektryczną z energii kinetycznej wiatru. Małe turbiny o mocy od kilku do kilkunastu kW mogą w znacznym stopniu pokryć zapotrzebowanie na prąd w domu jednorodzinnym przy stale wiejących wiatrach. Ważny jest dobór odpowiedniej lokalizacji i wysokości masztu.
Ile energii można wyprodukować z OZE w domu jednorodzinnym?
Prognozowanie zużycia energii
Aby dobrać odpowiednio dobraną moc instalacji OZE, kluczowe jest oszacowanie zapotrzebowania na energię w gospodarstwie domowym. Należy przeanalizować rachunki za prąd z ostatnich 12 miesięcy i na ich podstawie określić średnie miesięczne oraz roczne zużycie energii elektrycznej. Trzeba również wziąć pod uwagę spodziewany wzrost zapotrzebowania, np. w wyniku podłączenia nowych urządzeń elektrycznych.
Dobór mocy instalacji OZE
Bazując na oszacowanym zużyciu energii, dobiera się odpowiednią moc instalacji fotowoltaicznej, pompy ciepła oraz ewentualnie elektrowni wiatrowej. Ważne jest, aby instalacje OZE były w stanie pokryć minimum 70-80% średniego rocznego zapotrzebowania na energię. W okresach nadprodukcji można magazynować energię lub oddawać nadwyżki do sieci.
Magazynowanie nadwyżek energii
Aby jak najefektywniej wykorzystać nadwyżki produkowanej energii, warto zastosować magazyny energii. Mogą to być np. baterie fotowoltaiczne gromadzące niewykorzystany prąd lub zbiorniki na ciepłą wodę użytkową, zasilane dodatkową energią cieplną z pompy ciepła.
Jak dobrać i zainstalować OZE w domu jednorodzinnym?
Analiza potrzeb i możliwości
Pierwszym krokiem jest dokładna analiza zapotrzebowania na energię i możliwości jej pozyskania z OZE na danej nieruchomości. Należy przeanalizować ukształtowanie terenu, nasłonecznienie dachu, dostęp do wiatru oraz możliwości wykorzystania ciepła z gruntu czy cieków wodnych. Ważne jest też sprawdzenie, czy plan zagospodarowania przestrzennego pozwala na montaż turbin wiatrowych.
Projektowanie systemu OZE
Kolejny krok to zaprojektowanie optymalnego zestawu instalacji OZE dostosowanego do indywidualnych potrzeb i możliwości konkretnej posesji. Dobiera się odpowiednie typy paneli PV, pomp ciepła, turbin wiatrowych, ich ilość i rozmieszczenie. Ważne jest też zaplanowanie systemu magazynowania nadmiaru wytworzonej energii. Projekt powinien przygotować doświadczony instalator OZE.
Montaż i uruchomienie instalacji
Kolejnym etapem jest montaż wszystkich zaplanowanych urządzeń - paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła, turbin wiatrowych, magazynów energii oraz niezbędnej infrastruktury (okablowanie, konstrukcje montażowe itp.). Po zakończeniu prac instalacje należy uruchomić i skonfigurować tak, aby współpracowały ze sobą w optymalny sposób. Ważne jest też wykonanie testów i pomiarów w celu sprawdzenia poprawności działania całego systemu.
Jakie korzyści daje całkowite przejście na OZE w domu jednorodzinnym?
Niższe rachunki za energię
Instalacje OZE pozwalają na wytworzenie czystej energii elektrycznej oraz cieplnej na własne potrzeby, dzięki czemu rachunki za prąd i ogrzewanie znacząco spadają. Im większy udział OZE w bilansie energetycznym domu, tym większe oszczędności. Przy pokryciu 100% zapotrzebowania na energię rachunki zostają zredukowane praktycznie do zera.
Niezależność energetyczna
OZE zapewniają niezależność od zewnętrznych dostawców prądu i ciepła - mieszkańcy domu stają się samowystarczalni pod względem energetycznym. Daje to stabilność kosztów, ponieważ ceny energii z OZE nie podlegają wahaniom rynkowym. To również większe bezpieczeństwo na wypadek awarii sieci elektroenergetycznych.
Wyższa wartość nieruchomości
Instalacja OZE znacząco podnosi wartość domu jednorodzinnego i stanowi duży atut dla potencjalnych nabywców. Dom z własnym zielonym źródłem energii jest zdecydowanie bardziej atrakcyjny na rynku. Inwestycja w OZE z czasem się zwraca w postaci wyższej ceny przy odsprzedaży posesji.
Jakie są koszty całkowitej transformacji domu jednorodzinnego na OZE?
Koszt instalacji OZE
Największą pozycję stanowi koszt zakupu i montażu instalacji OZE - paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła, turbin wiatrowych. Na cenę wpływają m.in. wybrane technologie, moc urządzeń i marka. Przykładowo, instalacja fotowoltaiczna o mocy 5 kW to koszt ok. 25-30 tys. zł, pompa ciepła powietrze-woda - ok. 30-40 tys. zł.
Koszty eksploatacji i konserwacji
Poza samą inwestycją należy liczyć się z kosztami serwisowania i konserwacji urządzeń. Są one niewielkie w przypadku paneli PV, nieco wyższe dla pomp ciepła i turbin wiatrowych. Pompy ciepła wymagają przeglądu raz do roku, za który płaci się ok. 500-800 zł. Roczny przegląd turbiny wiatrowej to koszt rzędu 1500-2000 zł.
Okres zwrotu inwestycji
Biorąc pod uwagę koszty instalacji OZE oraz oszczędności na rachunkach za energię, okres zwrotu tego typu inwestycji wynosi zwykle 6-10 lat. Im większa instalacja i wyższe ceny energii, tym szybszy zwrot nakładów. Aby skrócić ten czas, można ubiegać się o dotacje na OZE z programów rządowych i unijnych.
Gdzie szukać dotacji na OZE w domu jednorodzinnym?
Dotacje z programu "Mój Prąd"
Jednym z najpopularniejszych programów dotujących OZE w domach jednorodzinnych jest rządowy "Mój Prąd". Można z niego otrzymać dotację na instalację fotowoltaiczną do 5 kW. Dofinansowanie wynosi obecnie do 15 tys. zł lub do 50% kosztów inwestycji. Nabory wniosków odbywają się cyklicznie.
Dotacje z programów regionalnych i lokalnych
Oprócz programu "Mój Prąd" dostępne są także dotacje na OZE z budżetów poszczególnych województw i gmin. Ich warunki są zróżnicowane, dlatego warto sprawdzić aktualne nabory w swoim regionie. Dotacje te często uzupełniają dofinansowanie z poziomu centralnego.
Ulgi podatkowe na OZE
Montując instalacje OZE w domu jednorodzinnym, można skorzystać z ulg podatkowych. Odliczyć można do 53 tys. zł kosztów inwestycji rozłożonych na kolejne lata. Ulga dotyczy podatku PIT. Przysługuje właścicielom i współwłaścicielom nieruchomości.
Podsumowanie
Decyzja o przejściu na własne odnawialne źródła energii w domu jednorodzinnym to duża, ale opłacalna inwestycja. Pozwala na uzyskanie niezależności energetycznej, ograniczenie rachunków do minimum oraz podniesienie wartości nieruchomości. Aby maksymalnie wykorzystać potencjał OZE, kluczowe jest dokładne zaplanowanie systemu dostosowanego do własnych potrzeb i warunków lokalnych. Przy odpowiednim dopasowaniu możliwe jest pokrycie nawet 100% zapotrzebowania domu na energię z własnych, odnawialnych źródeł.
Tagi
Udostępnij artykuł
