Montaż instalacji fotowoltaicznej to skomplikowany proces, który wymaga odpowiedniego przygotowania i wyposażenia. Aby cały system działał poprawnie i efektywnie przez długie lata, niezbędne jest zastosowanie wysokiej jakości podzespołów oraz akcesoriów montażowych i eksploatacyjnych. W artykule przyjrzymy się bliżej, jakie elementy są kluczowe w kompletacji instalacji PV oraz na co zwrócić uwagę przy ich doborze.
Moduły fotowoltaiczne i konstrukcje montażowe
Sercem każdej instalacji fotowoltaicznej są oczywiście same moduły PV, które przetwarzają energię słoneczną na prąd stały. Ich sprawność i trwałość determinują wydajność i opłacalność całego systemu. Warto więc postawić na sprawdzone panele renomowanych producentów, które charakteryzują się wysokim współczynnikiem konwersji (powyżej 20%) oraz wydłużoną 25-letnią gwarancją na utrzymanie mocy. Dobrze sprawdzają się moduły monokrystaliczne, choć coraz częściej stosuje się tańsze, lecz nieco mniej wydajne panele polikrystaliczne.
Parametry modułów PV
Przy wyborze modułów PV należy zwrócić uwagę przede wszystkim na ich moc nominalną, tolerancję mocy, współczynnik temperaturowy oraz klasę ochronności. Od tych parametrów zależy wydajność systemu w konkretnych warunkach pogodowych i środowiskowych. Ważna jest również długość i warunki gwarancji produktowej oraz ubezpieczenie na wypadek uszkodzeń w transporcie.
Konstrukcje montażowe dla paneli
Moduły PV muszą zostać solidnie przymocowane do konstrukcji nośnej, najlepiej wykonanej z aluminium lub stali ocynkowanej. Konstrukcja powinna być dostosowana do dachu lub gruntu, na którym będzie montowana. Najczęściej stosuje się systemy szynowe, umożliwiające szybki i łatwy montaż. Ważne, by zapewnić optymalny kąt nachylenia paneli (w Polsce ok. 35-40°) i ich orientację na południe.
Falowniki i okablowanie systemu PV
Kluczowym elementem każdej instalacji fotowoltaicznej jest falownik (inwerter), którego zadaniem jest konwersja prądu stałego wytwarzanego przez moduły PV na prąd przemienny wykorzystywany w sieci energetycznej. Od jakości i parametrów falownika zależy sprawność całego systemu. Należy wybrać sprawdzony model renomowanego producenta, z co najmniej 10-letnią gwarancją.
Moc i typ falownika
Moc falownika musi być dostosowana do mocy instalacji fotowoltaicznej. Zazwyczaj wybiera się falownik o mocy o 10-20% większej niż łączna moc zainstalowanych paneli. Ważny jest również typ urządzenia - najlepiej sprawdzą się falowniki sieciowe beztransformatorowe.
Okablowanie prądu stałego i przemiennego
Bardzo istotne jest prawidłowe okablowanie zarówno po stronie prądu stałego (DC), jak i przemiennego (AC). Do połączeń paneli i falownika należy stosować przewody solarne o odpowiednich przekrojach dostosowanych do prądów płynących w instalacji. Ważne jest także zastosowanie złączek MC4 do łączenia stringów paneli.
Zabezpieczenia instalacji fotowoltaicznej
Instalacja PV musi zostać należycie zabezpieczona przed uszkodzeniami i przepięciami. Służą temu rozmaite urządzenia zabezpieczające, które powinny stanowić obowiązkowe wyposażenie każdego systemu fotowoltaicznego.
Rozłączniki izolacyjne DC
Na każdym polu instalacji należy zastosować rozłączniki izolacyjne DC, które odłączają obwody prądu stałego na wypadek awarii lub konserwacji. Montuje się je po stronie prądu stałego przy falowniku oraz przy każdym stringu paneli.
Ochronniki przeciwprzepięciowe
Ochronniki przepięciowe (varistory) chronią urządzenia przed skutkami wyładowań atmosferycznych. Montuje się je po stronie DC przy falowniku oraz po stronie AC przy tablicy rozdzielczej.
Uziemienie i połączenia wyrównawcze
Cała konstrukcja nośna instalacji PV musi zostać prawidłowo uziemiona, co zapewnia ochronę przed porażeniem prądem. Ważne jest wykonanie głównej szyny uziemiającej oraz połączeń wyrównawczych wszystkich urządzeń.
Elementy pomiarowe i telemetryczne
Ważnym elementem instalacji fotowoltaicznej są urządzenia do pomiaru i monitorowania jej pracy oraz przekazywania danych. Pozwalają one kontrolować poprawne działanie systemu PV.
Liczniki energii
Niezbędne jest zastosowanie dwukierunkowego licznika energii elektrycznej, który mierzy zarówno ilość energii pobranej z sieci, jak i wprowadzonej do sieci. Licznik musi posiadać certyfikat GUM.
Czujniki pomiarowe
Przydatne mogą być dodatkowe czujniki pomiaru nasłonecznienia, temperatury ogniw oraz wiatru, dostarczające danych o aktualnych warunkach pracy instalacji.
System monitoringu
Monitorowanie pracy instalacji PV umożliwiają specjalne urządzenia telemetryczne, rejestratory danych oraz systemy zbierania i wizualizacji danych. Pozwalają one zdalnie nadzorować system.
Akcesoria montażowe i złączki kablowe
Do prawidłowego montażu i podłączenia elementów instalacji fotowoltaicznej niezbędne są rozmaite akcesoria, które warto mieć na wyposażeniu.
Elementy mocujące i łączące
Są to przede wszystkim uchwyty do mocowania paneli, złączki kablowe, konektory, dławice, zaciski – wszystko to w wersjach dostosowanych do montażu instalacji PV.
Oznaczniki i opaski kablowe
Bardzo przydatne są różnego rodzaju oznaczniki, opaski zaciskowe oraz rurki termokurczliwe, ułatwiające organizację okablowania i identyfikację poszczególnych obwodów.
Osłony złączy i dławic
Wszystkie newralgiczne punkty instalacji, jak złącza i przepusty kabli, powinny zostać zabezpieczone dodatkowymi osłonami - dławicami, rurami osłonowymi, puszkami przyłączeniowymi itp.
Materiały eksploatacyjne i konserwacyjne
Aby zapewnić instalacji fotowoltaicznej długą i bezawaryjną pracę, należy pamiętać o regularnych przeglądach i konserwacji. Przydadzą się do tego specjalne zestawy oraz materiały eksploatacyjne.
Środki do mycia i konserwacji
Są to preparaty do czyszczenia paneli, smary fotowoltaiczne oraz pasty termoprzewodzące, niezbędne do prawidłowej konserwacji i smarowania newralgicznych elementów instalacji PV.
Zestawy serwisowe
Gotowe zestawy narzędzi i akcesoriów przydadzą się podczas okresowych przeglądów i konserwacji instalacji. Zawierają one m.in. wkrętaki, szczypce, mierniki, multimetr itp.
Części zapasowe
Dobrze mieć na stanie typowe materiały eksploatacyjne, jak bezpieczniki, śruby i elementy złączne. Usprawni to ewentualne naprawy i wymiany zużytych podzespołów w razie awarii.
Podsumowanie
Kompletacja instalacji fotowoltaicznej to złożony proces, wymagający zastosowania wielu specjalistycznych podzespołów, akcesoriów i materiałów montażowych. Kluczowe są przede wszystkim wysokiej jakości moduły PV, wydajny falownik oraz solidne zabezpieczenia. Nie można zapomnieć również o systemach monitoringu, akcesoriach podłączeniowych i eksploatacyjnych. Postawienie na sprawdzone komponenty renomowanych producentów pozwoli cieszyć się wydajną i bezawaryjną pracą instalacji fotowoltaicznej przez długie lata.