Coraz więcej osób rozważa montaż instalacji fotowoltaicznej. Jest to zrozumiałe - ceny prądu rosną, a chęć uniezależnienia się energetycznego i zmniejszenia rachunków staje się priorytetem. Jednak wokół fotowoltaiki narosło sporo mitów i przekłamań, które zniechęcają potencjalnych inwestorów. W niniejszym poradniku obalimy najpopularniejsze z nich, aby każdy mógł podjąć świadomą decyzję opartą na faktach.
Najpopularniejsze mity o fotowoltaice
Fotowoltaika nie opłaca się w Polsce
Błędne przeświadczenie, jakoby instalacje fotowoltaiczne nie były opłacalne w naszym kraju, bierze się stąd, że jeszcze kilka lat temu rzeczywiście tak było. Jednak dzięki postępowi technologicznemu, spadkowi cen paneli oraz systemowi opustów, inwestycja w PV stała się jak najbardziej opłacalna. Dziś zwrot z tego typu instalacji następuje średnio po 4-7 latach. Ponadto PV znacząco obniża rachunki za prąd i po okresie amortyzacji zapewnia darmową energię. Istotny jest też wzrost wartości domu z zamontowaną fotowoltaiką.
Instalacja PV jest droga i nie zwraca kosztów
Koszt montażu instalacji fotowoltaicznej rzeczywiście jest dość wysoki i wynosi średnio 25-35 tys. zł przy mocy 5-8 kWp. Jednak dzięki oszczędnościom na rachunkach za prąd, dotacjom i ulgom w PIT inwestycja zwraca się wspomniane 4-7 lat. Przez następne minimum 20 lat użytkowania systemu PV właściciel czerpie darmową energię. Dodatkowo warto wspomnieć, że ceny paneli słonecznych systematycznie spadają.
Im mniejsza instalacja PV, tym mniejsze korzyści
Przekonanie to jest błędne. Dzięki nowoczesnym, wydajnym panelom fotowoltaicznym, nawet niewielka instalacja o mocy 2-3 kWp pozwala zaspokoić znaczną część zapotrzebowania przeciętnego gospodarstwa domowego na energię elektryczną. Oczywiście im większa moc instalacji, tym szybszy zwrot kosztów i wyższa autokonsumpcja wytworzonej energii. Jednak nawet mniejsze systemy PV są bardzo opłacalne.
Mity związane z działaniem instalacji PV
Fotowoltaika działa tylko przy bezpośrednim nasłonecznieniu
Jest to powszechne nieporozumienie. Nowoczesne moduły PV potrafią produkować energię elektryczną również w dni pochmurne, a nawet podczas opadów. Oczywiście im więcej bezpośredniego światła słonecznego, tym wydajność jest wyższa. Jednak fakt, że fotowoltaika w ogóle nie działa bez słońca to mit. Tylko w nocy produkcja energii z PV ustaje całkowicie.
Instalacja PV wymaga skomplikowanej konserwacji
System fotowoltaiczny jest niemal bezobsługowy. Panele nie wymagają smarowania, czyszczenia czy napraw mechanicznych. Jedyny niezbędny zabieg to czyszczenie powierzchni modułów 2-3 razy w roku w celu usunięcia zalegających zabrudzeń. Nie wymaga to specjalistycznej wiedzy czy narzędzi. Dodatkowo instalację PV warto raz do roku sprawdzić pod kątem ewentualnych usterek lub spadku wydajności. Bezproblemowe systemy mogą działać przez ponad 20 lat.
Panele fotowoltaiczne szybko się zużywają
Przeciwnie, nowoczesne moduły PV cechuje bardzo długa żywotność na poziomie 25-30 lat. Dodatkowo producenci paneli udzielają gwarancji na wysoką wydajność przez pierwsze 10-12 lat, a na samo działanie nawet do 25 lat. Co istotne, zużycie modułów przebiega bardzo powoli i liniowo, więc nawet po 20 latach wciąż produkują znaczne ilości taniej energii elektrycznej.
Błędne przekonania na temat opłacalności PV
Dotacje są niezbędne do opłacalności inwestycji w PV
Choć dostępne obecnie dotacje z programu "Mój Prąd" faktycznie poprawiają opłacalność fotowoltaiki, to nie są one warunkiem niezbędnym do zwrotu kosztów. Nawet bez dofinansowania, inwestycja w panele PV zwraca się w Polsce w okresie 6-8 lat, czyli jest jak najbardziej opłacalna. Dotacje mogą ten czas skrócić o rok lub dwa.
Fotowoltaika zwraca się dopiero po kilkunastu latach
Kilkanaście lat temu rzeczywiście zwrot kosztów instalacji PV zajmował ponad dekadę. Jednak dzięki postępowi technicznemu, poprawie wydajności paneli i spadkowi ich cen, obecnie okres amortyzacji wynosi 4-7 lat. Im większa instalacja, tym szybszy zwrot nakładów. Zatem przekonanie o kilkunastu latach oczekiwania na opłacalność jest już nieaktualne.
Rozliczanie nadwyżek energii z PV nie jest opłacalne
Mechanizm rozliczania nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej z instalacji PV, których nie zużyliśmy na własne potrzeby, jest bardzo korzystny. Za każdą oddaną do sieci 1 kWh otrzymujemy 1 kWh "kredytu" do wykorzystania przez rok. Dzięki temu ograniczamy ilość kupowanej z sieci drogiej energii i maksymalizujemy oszczędności. Zdecydowanie się to opłaca.
Mity dotyczące eksploatacji i awaryjności systemów PV
Instalacja PV popsuje dach lub elewację
Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu czy elewacji budynku nie stanowi dla nich żadnego zagrożenia. Pod warunkiem poprawnego wykonania prac przez specjalistyczną firmę, moduły PV w żaden sposób nie wpływają negatywnie na stan techniczny i trwałość pokrycia dachowego lub ścian. Co więcej, dzięki uszczelnieniu miejsca montażu, chronią je dodatkowo przed czynnikami atmosferycznymi i przedłużają żywotność.
Awaria 1 panelu unieruchamia cały system
Panele fotowoltaiczne połączone są ze sobą w łańcuchy zwane stringami. Nawet gdyby jeden z paneli uległ uszkodzeniu, pozostałe nadal będą produkować prąd. Oczywiście awarię trzeba usunąć, by nie dopuścić do rozwoju szkód. Jednak cały system PV nie przestaje działać. Nowoczesne falowniki posiadają zabezpieczenia, monitorujące pracę każdego panelu.
Fotowoltaika działa tylko latem
Choć w miesiącach letnich, przy dłuższym dniu i większym nasłonecznieniu, instalacje PV faktycznie pracują z najwyższą wydajnością, to prąd produkują przez cały rok. Również zimą, nawet przy pochmurnej pogodzie i śniegu na panelach, systemy fotowoltaiczne generują znaczne ilości taniej energii elektrycznej. Oczywiście im bardziej słoneczna aura, tym lepiej, ale nie są to warunki konieczne.
Obawy związane z trwałością i recyklingiem paneli
Panele PV są dużym obciążeniem dla środowiska
Przeciwnie, fotowoltaika pozytywnie wpływa na ekologię, zastępując "brudną" energię ze źródeł konwencjonalnych czystą energią słoneczną. Produkcja paneli faktycznie zużywa surowce i energię, jednak moduły szybko rekompensują ten ślad węglowy. Do tego są w pełni recyklingowalne. Zatem ogólny bilans ekologiczny PV jest zdecydowanie korzystny.
Recykling paneli PV jest niemożliwy lub nieopłacalny
Przeciwnie, moduły fotowoltaiczne można poddać recyklingowi nawet w 96-98%. Odzyskuje się z nich cenne surowce jak aluminium, miedź, silikon, srebro czy szkło. Proces ten jest opłacalny ekonomicznie i pozwala odzyskać znaczną część kosztów produkcji paneli. Recykling PV rozwija się dynamicznie wraz z branżą. W Polsce także powstają już wyspecjalizowane zakłady przetwarzania.
Po 20 latach panele PV trzeba wymienić na nowe
Okres żywotności nowoczesnych modułów fotowoltaicznych wynosi 25-30 lat. Co prawda po tym czasie ich wydajność minimalnie spadnie, jednak wciąż będą produkować tani prąd, choć w nieco mniejszej ilości. Dlatego nie ma konieczności ich wymiany, a jedynie ewentualnego dokupienia dodatkowych paneli. Dobrze zaprojektowana instalacja PV powinna działać niezawodnie nawet ponad 30 lat.
Bezpieczeństwo i kwestie prawne instalacji fotowoltaicznych
Instalacja PV wymaga skomplikowanych formalności
Procedura administracyjna związana z montażem i przyłączeniem mikroinstalacji PV o mocy do 10 kWp została mocno uproszczona. Wymagane jest jedynie zgłoszenie do operatora sieci dystrybucyjnej zamiast pozwolenia na budowę. Dla mikroinstalacji proces ten jest szybki i wygodny. Dla większych systemów wymagane są pozwolenia budowlane.
Podłączenie PV do sieci jest kłopotliwe
Podłączenie instalacji fotowoltaicznej do sieci dystrybucyjnej jest procesem w pełni zautomatyzowanym i odbywa się za pośrednictwem specjalnego urządzenia - falownika. Zamienia on prąd stały z paneli na przemienny i synchronizuje go z siecią. Dla wykwalifikowanego instalatora PV proces ten jest szybki, łatwy i w pełni bezpieczny. Nie wymaga ingerencji w infrastrukturę energetyczną odbiorcy.
Fotowoltaika może być niebezpieczna dla mieszkańców
Obawy te są całkowicie nieuzasadnione. System PV pracuje na napięciu 12V DC, czyli bezpiecznym dla człowieka. Falownik zamienia je na standardowe 230V AC dopiero przed wprowadzeniem do sieci energetycznej. Profesjonalna instalac
Podsumowanie
Jak widać, wokół fotowoltaiki narosło wiele mitów i nieporozumień, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. W erze rosnących cen energii elektrycznej, inwestycja we własną "darmową" elektrownię słoneczną na dachu jest jak najbardziej opłacalna i pozwala uniezależnić się energetycznie. Nowoczesne, wydajne panele PV cechuje wysoka niezawodność i bardzo długi okres użytkowania. Montaż instalacji fotowoltaicznej nie jest też skomplikowany, ani uciążliwy. Mamy nadzieję, że artykuł pozwolił Wam obalić najczęstsze mity związane z tą technologią.