Nowy system rozliczeń dla prosumentów wprowadził zamieszanie wśród właścicieli instalacji fotowoltaicznych. Z jednej strony net billing daje szansę na rozwój zielonej energii i większe wsparcie ze strony państwa. Z drugiej - ogranicza korzyści dla tych rozliczających się na starych zasadach. Wielu prosumentów czuje się oszukanych przez nagłą zmianę reguł gry. Czy nowe przepisy faktycznie są problemem, czy może dadzą impuls do modernizacji sektora OZE? Przekonajmy się analizując argumenty obu stron.
Zmiany w systemie rozliczeń dla właścicieli instalacji fotowoltaicznych
Wprowadzenie nowego systemu rozliczeń prosumentów w postaci net billingu wywołało spore zamieszanie na rynku fotowoltaicznym. Z jednej strony daje on większe możliwości rozwoju zielonej energii i pozyskania dotacji, ale z drugiej ogranicza korzyści dla tych na starych zasadach.
Osoby, które zainwestowały w panele słoneczne jakiś czas temu i rozliczają się w ramach systemu opustów, narzekają na zbyt nagłe zmiany. Czują, że stracą na tym finansowo, bo ich dotychczasowe założenia inwestycyjne legły w gruzach. Jednocześnie nowi prosumenci witają reformę z entuzjazmem.
Różnice między starym a nowym systemem
Główne różnice między opustami a net billingiem sprowadzają się do sposobu rozliczania energii. W starym modelu nadwyżki "zbierały się" na koncie i były rozliczane w kolejnych okresach. Przy net billingu natomiast następuje rozdzielenie wartości energii pobranej i oddanej.
Jeżeli prosument wyprodukuje więcej prądu niż zużyje, nadwyżka zostanie sprzedana do sieci według bieżącej ceny rynkowej i wypłacona na jego konto bankowe. Taki system bardziej zachęca do optymalizacji autokonsumpcji.
Wady i zalety net billingu z perspektywy prosumentów
Net billing to system, który budzi skrajne emocje wśród właścicieli instalacji fotowoltaicznych. Jedni twierdzą, że odbiera im dotychczasowe przywileje. Inni dostrzegają w nim szanse na dalszy rozwój zielonej energii.
Do największych zalet nowego systemu można zaliczyć:
- Większe dofinansowanie z programu "Mój Prąd" na dodatkowe elementy instalacji
- Możliwość sprzedaży nadwyżek energii po aktualnej cenie rynkowej
- Pobudzenie rozwoju magazynów energii i systemów zarządzania popytem
Jednocześnie pojawiają się też głosy krytyki dotyczące:
- Nagłego przejścia na nowe zasady bez okresu przejściowego
- Utrudnionego dostępu do dotacji dla osób na starych zasadach
- Większego ryzyka inwestycyjnego przez zmieniające się ceny energii
Czytaj więcej: Osobisty system dystrybucyjny w energetyce: czym jest OSD?
Ograniczone wsparcie państwa dla posiadaczy starego systemu rozliczeń
Osoby, które zamontowały panele wcześniej i korzystają z systemu opustów czują się poszkodowane nowymi przepisami. Mają ograniczoną możliwość pozyskania dotacji na magazyny energii czy ekologiczne źródła ciepła.
Aby otrzymać dofinansowanie z programu "Mój Prąd", musiałyby najpierw przejść na system net billingu. To jednak wiąże się z pewnym ryzykiem i niepewnością co do przyszłych kosztów i zysków.
W efekcie właściciele paneli słonecznych na starych zasadach czują się pozostawieni sami sobie. Uważają, że państwo faworyzuje nowych prosumentów i zniechęca do dalszych inwestycji w OZE tych już funkcjonujących na rynku.
Co zrobić w takiej sytuacji?
Najlepszym rozwiązaniem jest dokładna kalkulacja opłacalności ewentualnej zmiany systemu rozliczeń. Trzeba wziąć pod uwagę wszelkie "za" i "przeciw" takiej decyzji w perspektywie kilku lat.
Można też poczekać na zapowiadane zmiany legislacyjne dotyczące modelu rozliczeń. Być może pojawią się rozwiązania korzystniejsze dla osób korzystających z opustów.
Stanowisko Ministerstwa Klimatu i Środowiska w sprawie zmian
Ministerstwo Klimatu broni nowego systemu rozliczeń, twierdząc że wprowadzono go zgodnie z unijnymi dyrektywami. Ma on zachęcić do szerszego korzystania z OZE i rozwoju zielonej energii w Polsce.
Resort argumentuje, że net billing nie faworyzuje nowych prosumentów kosztem starych. Po prostu stwarza warunki do modernizacji i optymalizacji instalacji poprzez magazynowanie nadwyżek.
| Argumenty MKiŚ za net billingiem | Argumenty prosumentów przeciw |
| - dostosowanie do prawa UE | - zbyt nagła zmiana zasad |
| - rozwój zielonej energii | - brak okresu przejściowego |
| - optymalizacja autokonsumpcji | - ograniczenie dotacji dla starych użytkowników |
Jak wynika z powyższego zestawienia, obie strony mają mocne argumenty popierające ich stanowiska. Być może z czasem osiągnięty zostanie pewien kompromis satysfakcjonujący zarówno państwo, jak i samych prosumentów.
Wpływ rosnącej liczby prosumentów na stabilność sieci energetycznej
Dynamiczny przyrost nowych instalacji PV rodzi pewne obawy dotyczące stabilności Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Szczególnie zagrażający może być okres zimowy, gdy wytwarzanie z paneli jest znacznie niższe.
Aby temu przeciwdziałać, próbuje się stymulować prosumentów do jak największej autokonsumpcji wyprodukowanego prądu. Rolę tę ma pełnić właśnie net billing.
Net billing to system, który zachęca do optymalizacji zużycia na własne potrzeby poprzez magazynowanie czy regulację popytu. Tym samym przyczynia się do stabilności sieci elektroenergetycznych.
Oczywiście samo przejście na nowy model rozliczeń nie rozwiąże problemu. Konieczne jest też wdrażanie inteligentnych sieci, rozwój magazynów energii i elastyczności popytu. Ale z pewnością jest to krok w dobrym kierunku.
Przyszłość fotowoltaiki w Polsce - szanse i wyzwania
Mimo opisanych wcześniej kontrowersji, można optymistycznie patrzeć w przyszłość fotowoltaiki. Rośnie świadomość korzyści płynących z autokonsumpcji prądu i uniezależnienia się od drastycznych podwyżek cen energii.
Aby zapewnić dalszy, zrównoważony rozwój PV w Polsce konieczne jest jednak wsparcie ze strony państwa. Szczególnie istotna jest spójna, długoterminowa polityka energetyczna i legislacyjna w tym obszarze.
Najważniejsze wyzwania na przyszłość
- Uspójnienie przepisów dotyczących rozliczeń prosumentów
- Wypracowanie modelu wsparcia OZE akceptowalnego przez wszystkie strony
- Modernizacja i rozbudowa sieci elektroenergetycznych
- Upowszechnienie magazynów energii wśród prosumentów
Pokonanie tych przeszkód pozwoli w pełni wykorzystać ogromny potencjał jaki drzemie w fotowoltaice. Być może wkrótce panele PV staną się powszechnym elementem polskich domów i firm.
Możliwości optymalizacji zużycia wytworzonego prądu przez magazynowanie energii
Jednym ze sposobów maksymalizacji autokonsumpcji prądu z własnej instalacji fotowoltaicznej jest jego magazynowanie. Dzięki temu można wykorzystać nadwyżki produkcji z okresów większego nasłonecznienia na momenty gdy słońca brakuje.
Do najpopularniejszych urządzeń służących do tego celu należą:
- Baterie fotowoltaiczne
- Zasobniki cwu
- Akumulatory samochodowe
Dobierając odpowiednie rozwiązanie, trzeba wziąć pod uwagę własne zapotrzebowanie na energię, możliwości instalacji PV oraz posiadany budżet.
Jak pokazują szacunki, zastosowanie choćby niewielkiego magazynu - nawet o pojemności 2-3 kWh - pozwala zoptymalizować zużycie własnego prądu nawet o kilkanaście procent.
To z kolei przekłada się na realne oszczędności w portfelu, które mogą zwrócić inwestycję w kilka lat. Tym samym magazyn energii staje się nieodłącznym elementem nowoczesnych instalacji fotowoltaicznych.
Podsumowanie
Wprowadzenie net billingu faktycznie wywołało spore zamieszanie wśród właścicieli instalacji fotowoltaicznych. Jednocześnie trudno odmówić temu systemowi pewnych zalet. Teraz najważniejsze jest wypracowanie optymalnego kompromisu akceptowalnego zarówno przez państwo, jak i samych prosumentów.
Nie da się ukryć, że nowe zasady faworyzują osoby dopiero wchodzące na rynek PV. Dają im dostęp do szerszych dotacji i możliwości rozwoju instalacji. Z drugiej strony mocno ograniczają wsparcie dla tych działających od dłuższego czasu.
Być może z biegiem czasu, wraz ze wzrostem świadomości korzyści płynących z magazynowania energii, coraz więcej prosumentów dobrowolnie zdecyduje się na zmianę systemu. Na razie jednak temat wzbudza spore kontrowersje i emocje.
Niezależnie od ostatecznych rozstrzygnięć, fotowoltaika ma w Polsce ogromny potencjał wzrostu. Rozwój tego sektora będzie w dużej mierze zależał od spójności i przejrzystości polityki energetyczno-klimatycznej państwa w nadchodzących latach.
Tagi
Udostępnij artykuł
